Göğüs kafesinde, göğsün biraz sol tarafına yakın konumda, hayati öneme sahip olan kalp, kaslı bir yapıdadır. Günde yaklaşık 100 bin kez olacak şekilde kasılarak 8000 litre civarı kan ürterir. Kalbin erkeklerde ağırlığı 340 Gram iken Kadınlarsa ise yaklaşık 300-320 gram civarıdır. Kalp krizi ve inme dünya genelinde en sık rastlanan ölüm sebebidir. Bilim insanları, 2030 Yılına kadar kalp damar hastalıkları sebebiyle her yıl ortalama 23,6M insanın yaşamını yitireceği kanısına varmıştır.
Kalp Krizi Nedir? Kalp Krizi Neden Tetiklenir?
Tüm organlarda olduğu gibi kalp içinde çalışması için devamlı olarak oksijen ve besin gereklidir. Koroner arterler diye de adlandırılan kan damarları, kalp kasında seyreder ve kalbin ihtiyacı olduğu oksijenli kanı sağlar. Koroner arterlerden biri aniden tıkandığında ve kalp kasına kan akışı kesildiği durumunda kalp krizi gerçekleşir.
Kalp Krizi (Miyokard İnfarktüsü) Tipleri
Kalbe kan akışı sağlayan damarlar tıkandığında kalp krizi meydana gelmektedir. Üç farklı kalp krizi türevi vardır;
- ST yükselmeli miyokard enfarktüsü
- Koroner atardamarlarda kasılma (Koroner Spazm)
- ST segment yükselmeli miyokard infarktüsü
“ST SEGMENTİ”, kalp atışınızın bir işareti olan elektrokardiyogramda görünen modeli temsil etmektedir. Sadece bir STEMI arttırılmış segmentleri gösterecektir. STEMI ve NSTEMI kalp krizleri, diğerlerine göre daha fazla hasar bıraktıkları için büyük ve ağır kalp krizleri olarak kabul edilmektedir.
Kalp Krizi Belirtileri
Kalp krizinde sıklıkla rastlanan belirtilerden biri göğüs ağrısıdır, kalp ağrısı diye de bilinir.
Göğüs duvarının arkasında yoğun bir şekilde hissedilen ağrı, göğüs kafesinize ağır bir şey bırakılmış gibi ağırlık ve baskılayıcı türden bir ağrıdır. Sol kola, omuzlara, karın, boyun, sırt ve çeneye kadar etki edebilir. Genellikle 10 dakika gibi bir süre devam eder. Dinlenmek veyahut koroner damarları büyüten nitrat içerikli ilaçları takviye olarak almak ağrının hafilemesine yardımcı olabilir.
Kalp Krizi esnasına yaşanılabilecek belirtiler şunlardır;
- Yansıyan Ağrı
- Terleme
- Göğüs ağrısı, Baskı Hissiyatı
- Halsizlik
- Sersemlik
- Nefes Darlığı
- Çarpıntı
- Sindirim Problemleri
- Bacakların, ayak ve bileklerin şişkinliği
- Ani kilo değişimleri
Kalp Krizi (Miyokard İnfarktüsü) Risk Faktörleri Nelerdir? Kimler Risk Altındadır?
- Sigara ve benzeri tütün ürünleri
- Kötü Kolesterolün yüksekliği
- İyi Kolesterolün düşüklüğü
- Metabolik Sendrom
- Diyabet (Şeker Hastalığı)
- Erkeklerin 45, Kadınların 55 Yaş üzerinde olması
- Hipertansiyon
- Uyuşturucu kullanımı
Yukarıdaki hastalıklara sahip veyahut maddeleri kullanan kişilerin risk oranı daha yüksektir.
Kalp Krizi Belirtileri
Erkek bireyler kalp hastalıklarına biraz daha yatkın oldukları için risk faktörü olarak kabul edilir. Buna ek olarak erkek bireyler kadın bireylere oranla erken yaşlarda kalp krizi geçirebilir.
Kalp krizi belirtileri, kişiden kişiye değişiklik gösterse de erkek bireylerde genellikle semptomlardan oluşur. Kadın bireylerdeyse genel olarak uzun süreli halsizlik, anksiyete, üst sırt ağrısı ve uyku problemleri gibi pek sıradan olmayan bazı belirtiler gerçekleşir. Bu sebepten ötürü bu belirtileri normalleştirmemelilerdir.
Kalp Krizi Esnasında Dikkat Edilmesi Gerekenler Ve Kalp Krizi Müdahalesi
Aniden kalp damarının tıkanması sebebiyle oluşan kalp krizinde en kritik nokta, kalp ağrısı ve ona benzer belirtiler kendilerini hissettirmeye başladığı an kişinin hemen hastaneye başvurması ve yardım alması gerekmektedir. Aksi takdirde bilindiği gibi kalp krizi sebebiyle gerçekleşen ölümlerin neredeyse yarısı kalp krizi anından ilk iki saat sonra gerçekleşir.
Kalp krizinde ilk yardıma ne kadar erken başlanırsa, tıkanan damarı açmak için uygulanan tedavilere yardımcı olup en kısa sürede uygulanır, bu sayede kalbin hasar görmesini engellemiş olursunuz.
Kalp krizi durumunda birey yalnızsa;
- Kalp krizi gerçekleşirken bireyin tıkanan damarı açmak için yapabileceği bir teknik ne yazık ki yoktur.
- İlk olarak ağrı başladığı gibi hasta telefonla yakınlarını, ona yakın olan birisine ulaşarak acil yardım istemelidir.
- Şiddetli öksürük bir süre olarak kan akımını arttırır. Yeni başlayan pıhtıyı yerinden sökme ihtimali pek olmasa da hasta burun deliklerini kapatıp şiddetli bir biçimde öksürmelidir.
- Bir bardak su ile aspirin ilacı alınabilir.
- Hiçbir şey yiyip içilmemelidir aspirin ve onunla birlikte tüketilen su dışında.
- Camlar ve kapılar açık bırakılarak ortamda ki oksijen arttırılmalıdır.
Bir birey sizin yanınızda kalp krizi geçiriyorsa;
- İlk yardım hakkında tecrübeniz, bilginiz yoksa müdahalede bulunmayın, kendinize veyahut başkasına ait ilaçların hiçbirini vermeyin.
- Hızlı bir şekilde. Ambulansı aramalı veya aratmalısınız.
- Kişiyi ayakta tutmaya veya oturtmaya çalışmayın, uygun bir yere yatırın.
- Hastanın ayaklarını kalp seviyesinden yüksek bir pozisyona çıkararak, kalbe giden kan akışının artmasını sağlayın.
- Hastada bulunan kravat veya onu sıkan kıyafetleri, giysileri gevşetmeyi deneyin.
Kalp Krizi (Miyokard İnfarktüsü) Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Kalp krizinden şüphelenerek acile yönelen tüm bireyler uygulanması gereken acil müdahalelerden hemen sonra kardiyoloji doktoruna danışmalıdır. Doktor hastanın kalp damarlarını kontrol etmek amacıyla anjiyo yapmak isteyebilir.
Kalp Krizi tedavisinde genel olarak kullanılan yöntemler şunlardır;
Bypass ameliyatı: Vücudun bacak, kol gibi diğer kısımlarından alınan damarlar, tıkanmış olan atardamarlarına tekrar kan akışını sağlamak için uygulanır.
Kalp pili: Kalp pili derinin altına yerleştirilen bir alettir. Kalbin ritimlerini sağlıklı bir şekilde devam ettirmesi için öne sürülmüştür. Kalp krizi hastalarının bir kısmında kısa veyahut uzun dönemde farklı pillere yönelme ihtimali vardır.
Anjiyoplasti: Bu tedavi yöntemi ile balon kullanılarak veyahut plak birimi kaldırılarak tıkanmış olan damar-arter açılır.
Stent: Koroner stent konumlandırma tedavisi genellikle damarlarda balon anjiyoplasti ile birlikte uygulanan damarda-arterde olabildiğince açık olması ve tekrar tıkanmaması amacıyla kullanılır.
